Jóhann Pétur Pétursson

Á undanförnum misserum hefur Jóhönnu og Steingrími orðið tíðrætt um mikinn uppgang í íslensku efnahagslífi og hvernig ríkisstjórnin hafi tekið efnahagsmálin föstum tökum á síðustu tveimur árum. Sumar hagtölur hafa verið þeim hliðhollar eins og atvinnuleysi og verðbólga. Aðrar hafa hins vegar sýnt fram á hið gagnstæða eins og mikill samdráttur í landsframleiðslu. Minna atvinnuleysi verður samt að skoða í ljósi þess að 22 þúsund manns hafa horfið út af atvinnumarkaði, ýmist erlendir ríkisborgarar aftur til sín heima en einnig íslendingar flutt búferlum erlendis í leit að atvinnu. Það er afskaplega slæmt að missa hendur út af vinnumarkaði því að það eru þá færri hendur sem að standa undir samneyslunni.

En til þess að vera sanngjarn þá er það rétt að verðbólgan hefur minnkað síðustu misserin. Og ríkisstjórnin hefur fullyrt að það sé henni að þakka og engu öðru. En Paul Krugman fullyrðir að þessi viðbótarinnspýting sem að hefur komið í hagkerfið sé vegna gengissveiflna en ekki sérstaklega vegna aðgerða ríkisstjórnar Íslands. Við það má svo bæta að allar aðgerðir ríkistjórnarinnar hafa frekar þrýst á hærra verðlag og þar með verðbólguaukningu frekar en að valda einhverri innspýtingu inn í íslenska hagkerfið.

Þetta blogg Paul Krugman er einnig athyglisverður vinkill á umræðu um gjaldmiðla. Ein helsta forsenda þeirra sem vilja ganga inn í ESB er sú að íslenska krónan sé ónýtur gjaldmiðill. Fjöldinn allur af Evrópusambandssinnum hafa stundað það að tala niður íslensku krónuna, svo sem Þorvaldur Gylfason hagfræðingur. Það skyldi þó aldrei vera að "máttlausa" krónan sýndi og sannaði hversu máttlaus þessi ríkisstjórn okkar er og um leið sýndi þingi og þjóð fram á mátt sinn.

	Krugman: Krónan sýnir gildi sitt
Ábyrgðarmaður færslu Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Ég verð að hrósa Steingrími og félögum hans í stjórnarliðinu fyrir það að ná þessu fjárlagafrumvarpi í gegn. Ýmsir þingmenn hafa gert alvarlegar athugasemdir við það á síðustu vikum og við þann niðurskurð sem að stóð til að fara í, í heilbrigðisstofnunum svo sem á Húsavík og víðar. Þingmenn úr landsbyggðarkjördæmum, þá helst norðausturkjördæmi voru búnir að gefa það út að þeir styddu ekki fyrirhugaðann niðurskurð í þeirra kjördæmi. En það hefur tekist að milda niðurskurðinn nógu mikið til þess að þegar upp var staðið treystu aðeins þrír stjórnarþingmenn sér ekki til þess að styðja þetta mikla niðurskurðar og skattafrumvarp.

En fleira er ekki hægt að hrósa VG fyrir, nema að hafa komið einhverju fjárlagafrumvarpi í gegn. Fyrir liggur geysilegur niðurskurður í heilbrigðiskerfinu og menntakerfinu. Skattahækkanir sem að munu leggjast þyngst á millitekju og láglaunafólk. Hækkun á vörugjöldum á t.d. bifreiðum sem að gera helfrosin markað á bílun tja því sem næst dauðann og svo framvegis og svo framvegis. Og ofan á þetta bætist við samdráttur í opinberri fjárfestingu, rekstri hins opinbera, einkafjárfestingu og gríðarlegur samdráttur í hagkerfinu öllu. En auðvitað hafa VG skýringuna á reiðum höndum. Þetta er ekki þeim að kenna heldur Sjálfstæðisflokknum. Fyrr frís í helvíti heldur en að einhver ráðherra eða þingmaður VG gengst við ábyrgð á neinu sem að VG hefur gert.

Skoðum þá skýringu aðeins. Jú hrunið varð á vakt Sjálfstæðisflokksins og afleiðing af mörgum þeim breytingum og því aukna frelsi sem að Sjálfstæðisflokkurinn ásamt öðrum átti þá koma á. En er sanngjarnt eða eðlilegt að láta þar staðar numið? Það finnst mér ekki. Ekki hefur Sjálfstæðisflokkurinn staðið í vegi fyrir fjölda atvinnuskapandi verkefna sem að hefðu getað bæði skapað störf og fært tekjur í ríkiskassann. Ef að þau verkefni væru í gangi núna er ég hræddur um að ríkissjóðsreikningurinn liti aðeins betur út heldur en 34 milljarða halli. Ekki var það ákvörðun Sjálfstæðisflokksins að gera eins og Ásmundur Daði bendir á, hrófla ekkert við stjórnsýslunni en skera frekar niður í heilbrigðiskerfinu og menntakerfinu. Báðar ákvarðaninar munu frekar hafa í för með sér aukinn kostnað fremur en sparnað í för með sér. Ekki hættir fólk að vera veikt og það er löngu sönnuð staðreynd að menntun fólk gefur af sér meiri peninga en það kostar að mennta það. Sjálfstæðisflokkurinn og Framsóknarflokkurinn hafa barist fyrir því í tvö ár að skuldavandi heimila og fyrirtækja verði leystur því að það gæti virkað sem innspýting inn í hagkerfið og atvinnulífið. Hefði það verið gert væri hagkerfið á leið upp í stað þess að vera að sigla inn í áratug stöðnunar og samdráttar. Það var hins vegar seinagangur ríkisstjórnar Íslands sem að hefur kostað okkur ómældar og ómælanlegar fjárhæðir. Enginn hagfræðingur efast samt um að þær fjárhæðir eru gríðarlegar. Svo þegar að lausnin kemur njóta hennar aðeins þeir sem að bankarnir hefðu þurft að afskrifa hvort sem er. Samkomulagið fræga sem að ríkisstjórnin "náði" við banka og lífeyrissjóði kostar þá ekki krónu umfram það sem sem að þeir hefðu hvort sem er þurft að afskrifa.

En þeir komu í gegn fjárlögum og þeir fá hrós fyrir það. Svo verður sagan að dæma það hversu góð þau fjárlög eru. Þau eru alla vega ekki betri en svo að þau voru samþykkt með eins manns meirihluta. 32 með, 31 ákvað að sitja hjá.

	Visst áfall segir Steingrímur
Ábyrgðarmaður færslu Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Þegar að alvarleg málefni eins og gríðarlegur skuldavandi heimila og fyrirtækja blasir við, mikið atvinnuleysi þó svo að ríkisstjórnin reyni sífellt að tala niður atvinnuleysið, og að framundan er áratuga stöðun þá er erfitt að taka önnur mál alvarlega. Þess vegna reynist mér mjög erfitt að að taka Álfheiði Ingadóttur alvarlega í þessum málatilbúnaði. Við þennan málatilbúnað hef ég nokkrar spurningar. Í fyrsta lagi er ástæða til þess að ætla að Bandaríkjastjórn hafi safnað upplýsingum um aðra en þjóðþekktar persónur svo sem stjórnmálamenn? Það er mjög eðlilegt að erlent ríki, sem að þar að auki hafði til fjölda ára her á Íslandi vilji hafa einhverjar upplýsingar um þær persónur sem að fást við landsstjórnina. Í öðru lagi er einhver ástæða til þess að ætla að þessar upplýsingar sem að Bandaríkjastjórn á að hafa safnað séu eitthvað dýpri en hver sem er getur náð á hinum ýmsu miðlum svo sem netinu, fjölmiðlum, dagblöðum og slíku. Það kæmi fólki á óvart hversu víðtækann gagnabanka hægt er að ná um fólk eins og stjórnmálamenn með því einu að vera nettengdur. Er ástæða til þess að ætla að Bandaríkjastjórn hafi safnað sér upplýsingum sem að ekki liggja fyrir augum allra sem að vilkja nálgast þær svo sem með símhlerunum, innan úr ráðuneytum eða öðrum stofnunum og svo framvegis? Í þriðja lagi er ástæða til þess að ætla að sá einstaklingur eða einstaklingar hafi beðið skaða af því að safnað hafi verið upplýsingum um þá?

Eins og ég segi þá finnst mér þetta harla ómerkilegt mál, nema kannski fyrir forvitnissakir og kannski fyrir sagnfræðinga síðar meir. Mér fyndist hins vegar Bandaríska utanríkisþjónustan ekki vera að sinna sínu hlutverki ef af að hún hefði ekki unnið einhvers konar upplýsingavinnu um Ísland.

	Almenningur sé upplýstur um „njósnasveitina“
Ábyrgðarmaður færslu Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt

Af hverju stöðvast sum sjávarútvegsfyrirtæki núna, rétt eftir að niðursveiflu í þorski er lokið? Ástæðan er einföld, væntanlegar breytingar á kvótakerfinu. Fyrirtæki sem að áður gátu leigt til sín aflaheimildir fá engar heimildir til þess að leigja lengur. "Kvótaeigendur" eru skíthræddir um að missa sitt ef að þeir nýta ekki sínar aflaheimildir. Þess vegna leigir enginn frá sér heimildirnar, sem að er sá grundvöllur sem að fyrirtæki eins og Eyraroddi byggðist á.

Allt frá því að VG tók við sjávarútvegsráðuneyti hefur verið því hótað að nú eigi sko að ganga milli bols og höfuðs á kvótakerfinu og þar með eigi að ganga milli bols og höfuðs á kvótaeigendum. Þessi fyrirætlan hefur hrifið hluta þjóðarinnar með sér og menn hafa, meðal annars hér á bloggheimum, bölvað LÍÚ. LÍÚ hefur hins vegar bent á að það er ekki sama hvernig menn standa að þessum breytingum og skaðinn yrði mikill ef að gengið yrði nú frá "kvótaeigendunum". Sjávarútvegurinn yrði fyrir skaðræðishöggi og yrði áratugi að ná sér. En það vill nú svo til að LÍÚ stendur ekki eitt í þessari baráttu. Félög sjómanna og smábátasjómanna hafa líka fylgt liði með LÍÚ og segja að fyrningarleiðin sem að hefur verið helsta leiðin sem að nefnd hefur verið til þess að ganga frá kvótakerfinu gangi ekki, að hún gangi af sjávarútvegnum dauðum.

Það sem að hefur farið verst með fyrirtæki í sjávarútvegi undanfarið er óvissann. Óvissa um hráefni og óvissa um hvað verður í sjávarútvegi. Það er alveg ljóst að við þessar deilur milli andstæðinga útgerðarfyrirtæka og fylgenda verður ekki unað. Það verður að skapast sátt um sjávarútveginn. Þessa sátt verða allir að leggjast á árarnar með því. Sáttanefndin átti að finna þessa sátt. Snemma varð hins vegar ljóst að Jón Bjarnason leit á sáttanefndina aðeins sem verkfæri til þess að koma fyrningarleiðinni á koppinn. Eina niðurstaða sáttanefndarinnar var hins vegar að samningleiðin sem að snýst um að ná sáttum við útgerðarmenn. Sáttanefnd kemur með þá niðurstöðu að það þurfi að ná sáttum.

	Öllum sagt upp hjá Eyrarodda
Ábyrgðarmaður færslu Tilkynna um óviðeigandi tengingu við frétt